İyi Tasarım Prensipleri
İyi tasarım prensipleri konusunda kafa yoran 1932 doğumlu Alman endüstriyel tasarımcı Dieter Rams ile tanışın. Marangoz olan babasından ilham alarak mimarlık eğitimi almıştır. Mimarlık eğitiminden sonra “less but better” yani daha az ama daha iyi anlayışıyla iyi tasarım yapabilmenin öncülünü belirlemiştir. Bu öncül ile birçok ürün tasarımı yapmış ve etkilemiştir. Bu fikir ile Dünya çapında tanınmıştır. 1955’te Braun’da işe başlar, 60’larda şirketin baş tasarımcısı olur; gösterişli, estetik ve kullanışlılığıyla dikkat çeken elektronik cihaz tasarımları üretir. 1970lerde ise sürdürülebilir kalkınma ve eskimenin tasarımda bir suç olduğu fikrini ortaya çıkarır. Buna göre Rams kendine şu soruyu sordu:
Tasarımım iyi bir tasarım mı?
Dieter Rams
Tasarımım iyi bir tasarım mı sorusu her tasarımcının kendine sorması gereken bir sorundur. İyi tasarımın yalnızca insanlara yönelik bir anlayıştan gelebileceğine inanan Rams, tasarımcıların gerçek dünya için fazla sorumluluk almaları gerektiğini savunmuştur. Böylelikle bu soruya verdiği cevap bilinen 10 iyi tasarım prensipleri ilkesinin temeli oldu. Ona göre “iyi tasarım”:
İyi Tasarım Yenilikçidir
Yenilikçidir çünkü arayış hiç bitmez ve tükenmezdir. Teknolojik gelişim özgün tasarımlar için her zaman yeni fırsatlar sunmaktadır. Ancak yaratıcı tasarım, her zaman gelişen teknoloji ile birlikte gelişir ve asla kendi başına bir amaç olamaz.
İyi Tasarım Faydalı Kılar
Faydalı kılar çünkü bir ürün kullanılmak üzere satın alınır. Sadece işlevsel değil, aynı zamanda psikolojik ve estetik kriterleri de karşılamalıdır. İyi tasarım, bir ürünün kullanışlılığını vurgularken, onun işlevini azaltan her şeyi göz ardı etmelidir.
İyi Tasarım Estetiktir
Estetik kalitesi, o ürünün işlevinin ayrılmaz bir parçasıdır. Çünkü her gün kullanılırlar ve insanlar onların refahı üzerinde bir etkiye sahiptir.
İyi Tasarım Anlaşılır Kılar
Ürünün yapısını netleştirir. Daha da iyisi kullanıcının sezgilerinden yararlanarak ürünün işlevini net bir şekilde ifade edilmesini sağlar. En iyi ihtimalle, kendi kendini açıklayıcıdır.
İyi Tasarım Göze Batmaz
Tasarımlar bir amaca hizmet eden aletler gibidir. Onlar ne dekoratif objeler ne de sanat eseri değildir. Bu nedenle tasarımları, kullanıcının kendini ifade etmesine yer bırakmak için hem tarafsız hem de ölçülü olmalıdır.
İyi Tasarım Dürüsttür
Dürüsttür çünkü bir ürünün gerçekte olduğundan daha yenilikçi, güçlü veya değerli görünmesini sağlamaz. Tutamayacağı sözler ile tüketiciyi manipüle etmeye çalışmaz.
İyi Tasarım Uzun Ömürlüdür
İyi bir tasarım modaya uygun olmaktan kaçınmalıdır. Böylelikle asla eskimiş görünmez. Modaya uygun tasarımın aksine, günümüzün kullan-at toplumunda bile uzun yıllar dayanır.
En İnce Ayrıntısına Kadar Eksiksizdir
En ince ayrıntısına kadar tasarım eksiksizdir. Tasarımda hiçbir şey keyfi veya şansa bırakılmamalıdır. Tasarım sürecinin eksiksiz ve hatasız olması, kullanıcıya verilen saygıyı gösterir.
Çevre Dostudur
Çevre dostu tasarım, ekolojik bir önem sağlar. Ürünün ömrü boyunca kaynakları korur ve fiziksel/görsel kirliliği en aza indirir.
Mümkün Olduğunca Az Tasarım
Mümkün olduğunca az tasarım ama daha iyi tasarım. İyi tasarım, basit ama daha basit değil. Çünkü gerekli detaylara konsantre olmayı ve gereksiz olanlarla vakit kaybetmemeyi sağlamaktadır.
